Ryczałt – charakterystyka opodatkowania

Osoby rozpoczynające prowadzenie działalności gospodarczej stają się przed koniecznością wyboru optymalnej dla siebie formy opodatkowania.

Przedsiębiorcy mają do wyboru cztery możliwe sposoby rozliczania się z fiskusem: opodatkowanie według zasad ogólnych, podatek liniowy, ryczałt od przychodów ewidencjonowanych oraz kartę podatkową. Ryczał jest opcją dla osób prowadzących działalność gospodarczą samodzielnie albo w formie spółki jawnej lub cywilnej. Jest on podatkiem od uzyskanych przychodów, nie zaś dochodów, co odróżnia go od innych form opodatkowania firm. W przypadku ryczałtu podstawą opodatkowania jest przychód – i nie jest ona pomniejszana o koszty uzyskania przychodów. Stawki opodatkowania w formie ryczałtu wynoszą obecnie: 20%, 17%, 12,5, 8,5%, 5,5%, 3% lub 2%, wybór określonej z nich zależy od tego, z jakiego rodzaju działalnością gospodarcza mamy do czynienia. Np. stawka 20% przypisana jest przychodów uzyskiwanych w wyniku wykonywania wolnych zawodów, stawka 17% dotyczy przychodów z usług przetwarzania danych, usług agencji pracy tymczasowych, usług fotograficznych i innych, a stawka ryczałtu 12,5% przypisana jest przychodom z czynszu najmu po przekroczeniu kwoty 100 000 zł.

Jakich formalności trzeba dopełnić?

Szczegółowych informacji na temat stawek opodatkowania w formie ryczałtu udziela fiskus oraz biura rachunkowe. W przypadku osób, które dopiero startują z działalnością gospodarczą, wybranie ryczałtu polega na wskazaniu tej formy opodatkowania na druku CEIDG-1, natomiast przedsiębiorcy, którzy rozliczali się z fiskusem w inny sposób, muszą poczekać ze zmianą do końca roku podatkowego, a konkretnie do co najmniej do 20 dnia następującego po miesiącu, w którym przedsiębiorca osiągnął pierwszy przychód w tym nowym roku. Podatek w formie ryczałtu płacony jest co miesiąc, a po zakończeniu roku przedsiębiorca składa zeznanie roczne PIT-28.

Dlaczego warto?

Zaletą opodatkowania w formie ryczałtu są niskie stawki podatkowe, prosta księgowość oraz możliwość rozliczania się z fiskusem w trybie kwartalnym. Do wad tego rozwiązania należy m.in. niemożność rozliczania kosztów uzyskania przychodów oraz zmiany formy opodatkowania w trakcie roku. Nie można również skorzystać z ulgi na dzieci czy z możliwości wspólnego rozliczania z małżonkiem.

Korzyści wynikające z rozliczania się na zasadzie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych

Rozliczanie się na zasadzie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych niesie ze sobą wiele korzyści, które warto wziąć pod uwagę. Przede wszystkim, ryczałt pozwala na uproszczenie prowadzenia księgowości, co jest szczególnie istotne dla małych przedsiębiorców i osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą. Brak konieczności prowadzenia pełnej księgowości oraz sporządzania rocznych sprawozdań finansowych przekłada się na oszczędność czasu oraz mniejsze koszty związane z obsługą księgową.

Kolejną zaletą ryczałtu jest możliwość przewidywania wysokości podatku do zapłacenia, co ułatwia planowanie finansowe przedsiębiorstwa. Ponieważ stawka ryczałtu jest stała i niezależna od kosztów uzyskania przychodów, przedsiębiorca ma większą kontrolę nad swoimi wydatkami i może lepiej zarządzać finansami firmy. Dodatkowo, w przypadku niektórych branż, ryczałt może być korzystniejszy podatkowo niż opodatkowanie na zasadach ogólnych, co przekłada się na niższe obciążenie podatkowe.

Wady rozliczania się na zasadzie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych

Mimo licznych korzyści, rozliczanie się na zasadzie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych ma także swoje wady. Przede wszystkim, nie każdy przedsiębiorca może skorzystać z tej formy opodatkowania, gdyż ryczałt jest dostępny tylko dla wybranych grup zawodowych oraz przedsiębiorców, których roczne obroty nie przekraczają określonego limitu. Oznacza to, że niektóre firmy nie będą mogły skorzystać z tej formy rozliczenia, nawet jeśli byłaby ona dla nich korzystna.

Inną wadą ryczałtu jest brak możliwości odliczenia kosztów uzyskania przychodów. W przypadku przedsiębiorstw ponoszących wysokie koszty prowadzenia działalności, ryczałt może okazać się mniej korzystny niż opodatkowanie na zasadach ogólnych. Ponadto, ryczałt nie pozwala na skorzystanie z niektórych ulg podatkowych, co może wpłynąć na ostateczną kwotę podatku do zapłacenia. Warto więc dokładnie przeanalizować swoją sytuację finansową oraz rodzaj prowadzonej działalności, zanim zdecydujemy się na rozliczenie w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.